“Gu gabeko mundu baten ikuspegia dela-eta hunkitzen duen bakardadea” (Patxi Mangado); “Une batean arkitekturak balioa hartzen du, ez bakarrik denagatik, baita bere eraldaketa-ahalmenagatik ere. Eta kasu horretan, zalantzarik gabe, aukera horretatik aurrera, gure burua hobetzeko tresna izaten jarraitu behar du” (Carlos Pereda / Oscar Pérez). Horiek dira COVID-19aren ondoriozko konfinamenduan Pedro Pegenaute argazkilariak egindako argazkiek arkitekto-talde batengan piztu dituzten hausnarketetako batzuk.
Urriaren 8tik azaroaren 21era bitarte, Kondestablearen jauregian “2020, Iruña etxean” Iruñeko argazkilariak egindako erakusketa-proiektua izanen da; erakusketa gaur jendaurrean aurkeztu du argazkilariak, Enrique Maya Iruñeko alkatearekin, Josetxo Vélaz Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren (EHAEO) Nafarroako Ordezkaritzako lehendakariarekin eta Javier Fernández Nafarroako Kutxa Fundazioko zuzendariarekin batera. Erakusketa inprimatutako 97 argazkik osatzen dute, 51 hausnarketaz, ikus-entzunezko materialaz, katalogo batez eta “Fragmentos de una vida” (15 min) film laburraz lagunduta.
Pegenauteren helburua da ikuslea gaur egungo bizimoduaren inguruko hausnarketa bat egitera gonbidatzea, Iruñeari, bertako jendeari eta pandemiaren biktima guztiei omenaldia egiteaz gain. Egileak, konfinamenduan, pandemiak Iruñean izan zituen ondorioak irudien bidez erregistratzeko beharra sentitu nuen. Hasieran, bere etxea espazio pribatu gisa erretratatu zuen, eta, gero, espazio publiko eta eraikinetara zuzendu zuen begirada; azkenik, bere helburua uneko anormaltasunean ohikoak diren beste eszena batzuetara zabaldu zuen.
Etxe habitatua, jenderik gabeko hiria... Azken finean, arkitektura, pandemiaren protagonistetako bat bezala. Hori izan zen argazkien jatorria. Ondoren, hainbat arkitekto eta profesionalekin harremanetan jarri zen, zeinek egungo egoerari buruzko hausnarketa bat egitea onartu baitzuten, argazkilariaren irudietan oinarrituta.
“2020, Iruña etxean” proiektua “Innovacultural 2020” programaren barruan dago, eta Nafarroako Kutxa fundazioaren, La Caixa fundazioaren, EHAEO Nafarroako ordezkaritzaren eta Iruñeko Udalaren laguntza izan du.
“Fragmentos de una vida”
Irudi- eta testu-erakusketarekin batera, 15 minutuko ikus-entzunezko bat dago, konfinamenduaren lehen egunetan filmatzen hasi zena. Filmaren edizioa eta postprodukzioa Nafarroako Natxo Leuza zinemagileak egin du, zinema munduan hamarkada bateko ibilbidea duen profesionalak, eta iaz Enrique Villareal “El Drogas” luzemetrai dokumentala egin eta zuzendu zuenak. Leuzak, Daniel Ciaurriz zinemako soinu-teknikariak eta Fermín Urdánoz artista eta diseinatzaile grafikoak sortzen dute Pegenauteren ideia islatzeko elkarlanean aritu diren profesionalen taldea.
‘Fragmentos de una vida’ bost saiotan proiektatuko da, eta egilea bertan izanen da. Urriaren 18an eta 26an izanen dira; eta azaroaren 5ean, 12an eta 17an, 19:30ean, Kondestablearen Jauregiko ekitaldi-aretoan. Emanaldietarako sarrera librea izanen da, leku guztiak bete arte.
Egilea
Pedro Pegenaute (Iruña, 1977) argazkilari profesionala da, 2005etik arkitekturan espezializatua, urte hartan bertan behera utzi baitzuen bere ibilbidea arkitekto tekniko gisa argazkigintzan bakarrik aritzeko. Orduz geroztik nazioko zein nazioarteko ospe handiko arkitektoekin eta argitaletxeekin lan egin du. Hainbat sari jaso ditu argazki lehiaketetan, non bere begirada berezia saritzen baitute.
Bere obra bakarkako erakusketetan ikusgai egon da 2003az geroztik, orduan hasi baitziren bere lana erosten partikularrak zein bilduma pribatuak, eta aldi berean barneko espazioetarako tamaina handiko horma-irudiak egiteko enkargu ugari jasotzen zituen. Azken urteotan, ‘arkitekturaren gizatasunari’ buruzko hausnarketak eta ikusizkoaren adierazpenaren forma berriek ikus-entzunezkoen arloan ere entseatzera eraman dute, bideoak sortuz, betiere argazkilari gisa duen esentziari eutsiz.